23 czerwca minęła 66. rocznica urodzin Jana Grygowicza – zmarłego we wrześniu ubiegłego roku cenionego nauczyciela wychowania fizycznego w Szkole Podstawowej nr 1 w Bieczu, jednego ze współzałożycieli, członka Zarządu i wiceprezesa Automobilklubu Bieckiego, wiceprezesa UKS „Wiertmet” w Libuszy, członka Zarządu KS „Podhalanin” Biecz, organizatora i sędziego zawodów sportowych różnych dyscyplin, a także Koordynatora ds. sportu Gminy Biecz.

Jan Stanisław Grygowicz urodził się 23 czerwca 1956 roku w Gorlicach. Był synem Stanisława Grygowicza (zm. 2001) – zawodowego strażaka, instruktora jazdy i Kamili z domu Karp (ur. 1932) – księgowej Rafinerii „Glinik” w Gorlicach. Miał młodszego brata Jerzego, który zginął tragicznie w 1983 roku w wieku zaledwie 25 lat w wypadku samochodowym na niestrzeżonym przejeździe kolejowym. Rodzina mieszkała w Kobylance, gdzie Jan spędził dzieciństwo, a w latach 1963-1971 uczęszczał do tamtejszej Szkoły Podstawowej. Następnie kontynuował edukację w Liceum Ogólnokształcącym im. Marcina Kromera w Gorlicach. Osiągał tam sukcesy sportowe, m.in. jako członek koszykarskiej drużyny, która zdobyła mistrzostwo powiatu. Był również mistrzem Szkolnego Klubu Sportowego w rzucie oszczepem. Egzamin dojrzałości zdał w 1975 roku.

Po maturze pracował przez rok w hucie w Katowicach. Od najmłodszych lat jego największą miłością i pasją był jednak sport. W roku szkolnym 1976/1977 otrzymał zatrudnienie jako nauczyciel wychowania fizycznego w Szkole Podstawowej w Wójtowej. Udało mu się spełnić marzenie, którym było podjęcie studiów na Akademii Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie na kierunku Wychowanie fizyczne – specjalność nauczycielska. Studiował tam od października 1977 roku do lipca 1981 roku. W okresie studiów odbył 180 godzin wojskowego szkolenia. Tytuł magistra uzyskał 1 lipca 1981 roku po obronie pracy pt. „Analiza zmian stopnia wytrenowania u koszykarek uczestniczących w dwutygodniowym obozie szkoleniowym”. Zanim na dobre rozpoczął karierę pedagoga, musiał jeszcze odbyć służbę wojskową w Morągu (1981-1982). Był dowódcą patrolu ulicznego. Wybuch stanu wojennego 13 grudnia 1981 roku zastał go w stolicy.

1 września 1982 roku został zatrudniony jako nauczyciel wychowania fizycznego w Zbiorczej Szkole Gminnej im. Marcina Kromera w Bieczu, która wkrótce zmieniła nazwę na Szkołę Podstawową nr 1 w Bieczu. Równolegle prowadził klasę sportową wraz z kolegą po fachu Andrzejem Augustowskim w Szkole Podstawowej nr 2 im. Wacława Potockiego w Bieczu. Największe sukcesy jej uczniowie osiągali w lekkoatletyce oraz piłce ręcznej. Swoją pracę zawodową związał jednak na stałe z „Jedynką”. Poświęcił tej placówce kolejne 24 lata – aż do przejścia na emeryturę 31 sierpnia 2006 roku. Był lubianym i cenionym nauczycielem, z dobrym podejściem do młodzieży. Uczniowie z dużym powodzeniem startowali w zawodach szczebla powiatowego i wojewódzkiego w piłce ręcznej, piłce nożnej, lekkoatletyce i tenisie stołowym. Przez lata był trenerem Uczniowskiego Klubu Sportowego „Jedynka” w Bieczu. Za pracę dydaktyczno-wychowawczą z młodzieżą szkolną otrzymał wiele nagród: Dyrektora, Kuratora Oświaty oraz Burmistrza.

Na początku lat 80-tych Jan Grygowicz poznał w Gdańsku Teresę Malinowską – córkę Jana Malinowskiego i Ireny z domu Czeluśniak. Oboje przebywali w tym mieście w związku ze swoją pracą – ona zatrudniona była w charakterze opiekuna młodzieży, a on odbywał tam praktyki studenckie. Zawarli związek małżeński 12 lutego 1983 roku w Urzędzie Stanu Cywilnego w Bieczu, a ślub kościelny odbył się tego samego dnia w kościele pw. Bożego Ciała. Teresa pracowała w Szkole Podstawowej nr 2 w Bieczu (nauczanie początkowe w klasach 1-3). Uczyła wychowania fizycznego, plastyki i techniki, była także higienistką szkolną. Małżeństwo doczekało się trzech córek: Joanny oraz bliźniaczek Elżbiety i Weroniki. Mieszkali przez jakiś czas w Kobylance, ale większość życia spędzili w Bieczu.

Jan Grygowicz prężnie działał na niwie sportowej w naszym mieście nie tylko jako nauczyciel wychowania fizycznego. Od zawsze bliskie jego sercu były sporty motorowe. Uzyskał licencję ratownika drogowego (1997) i sędziego sportów motorowych (2003). W znacznym stopniu przyczynił się do rozwoju Automobilklubu Bieckiego, który stanowił kontynuację Delegatury Automobilklubu Krośnieńskiego w Bieczu. Jan Grygowicz został jednym z wielu jego współzałożycieli w 1998 roku, był długoletnim aktywnym działaczem, członkiem Zarządu (1998-2011) oraz wiceprezesem ds. Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (2000-2007). Często uczestniczył w zjazdach okręgowych Polskiego Związku Motorowego w Rzeszowie jako delegat. Jego największym sukcesem było zdobycie drużynowego tytułu Mistrza Polski w VI Ogólnopolskich Mistrzostwach Ratowników Drogowych PZM wraz z kolegą, prezesem Automobilklubu Markiem Sitkiem. Zawody na trasie Jasło – Dębowiec trwały od 26 do 28 września 2003 roku. Reprezentanci Automobilklubu Bieckiego wyprzedzili wówczas załogi z Automobilklubów Kieleckiego i Wielkopolskiego. Z kolei w 2004 roku Jan Grygowicz został Mistrzem Podkarpacia w Ratownictwie Drogowym. Zdobył również czterokrotne mistrzostwo okręgu rzeszowskiego w zawodach Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego.

Mnóstwo czasu poświęcał przygotowaniu i uczestnictwie w rajdach, zlotach turystycznych i imprezach klubowych. Wspierał ich organizację także na szczeblu okręgowym i ogólnopolskim, począwszy od pierwszej ważnej imprezy organizowanej przez Automobilklub Biecki, czyli II Rundy Mistrzostw Polski Dziennikarzy w czerwcu 2004 roku. Sędziował również m.in. Górskie Samochodowe Mistrzostwa Polski w Załużu i na Prządkach, Rajd Rzeszowski, Rajd Podkarpacki i motocyklowe rajdy enduro.

Szczególną aktywność podejmował na rzecz poprawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Był organizatorem i sędzią głównym Jesiennych Zlotów Ratowników Drogowych (2001-2005), Gminnego Turnieju Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (od 2007) i Abstynenckich Rajdów Samochodowych. Z powodzeniem szkolił młodzież, która osiągała sukcesy w gminnych i powiatowych mistrzostwach BRD. Jego uczniowie z Zespołu Szkół nr 1 w Bieczu trzykrotnie z rzędu (w latach 2002-2004) zdobyli pierwsze miejsce drużynowo w Powiatowym Turnieju BRD w Gorlicach. Miał ogromne zasługi w popularyzacji wiedzy o ratownictwie drogowym, w tym w nauce elementarnych form pomocy medycznej i podnoszeniu umiejętności w zakresie przepisów ruchu drogowego wśród dzieci i młodzieży. Jako jedyna osoba na terenie Gminy Biecz posiadał uprawnienia do przeprowadzania egzaminów z praktycznej umiejętności korzystania z roweru i motoroweru przy ubieganiu się uczniów o karty rowerowe i motorowerowe. Przez wiele lat Jan Grygowicz organizował cieszący się dużą popularnością rowerowy tor przeszkód m.in. podczas rekreacyjno-sportowego Dnia Dziecka. Był współtwórcą Międzynarodowych Mistrzostw Polski Sędziów Tenisa Stołowego i turniejów charytatywnych. Posiadał legitymację organizatora imprez szachowych.

Jan Grygowicz otrzymał wiele nagród i odznaczeń. Został uhonorowany kompletem odznak honorowych Polskiego Związku Motorowego: Brązową Odznaką (styczeń 1998), Srebrną Odznaką (styczeń 2005) i wreszcie Złotą Odznaką (styczeń 2009). Otrzymał również Odznakę Honorową Ratownika Drogowego PZM (kwiecień 2003), Medal okolicznościowy „Za aktywną pracę społeczną na rzecz bezpieczeństwa w ruchu drogowym” (marzec 2000), Medal Ignacego Łukasiewicza, Medal 60-lecia PZM (2010) i Medal 20-lecia Automobilklubu Bieckiego (2018).

Ceniono go również w lokalnym środowisku piłkarskim. Przez trzy dekady związał się z Klubem Sportowym „Podhalanin” Biecz. Był członkiem Zarządu i brał aktywny udział w działalności drużyny pomagając przy organizacji meczów, zebrań, turniejów i innych wydarzeniach. Na emeryturze, od 2010 roku spełniał się jako kierownik sekcji piłki ręcznej, a następnie działacz i wiceprezes Uczniowskiego Klubu Sportowego „Wiertmet” w Libuszy. Został jednym z liderów rozwoju „szczypiorniaka” na terenie Gminy Biecz i Powiatu Gorlickiego obok Wojciecha Bajorka i Ryszarda Burdy. W październiku 2016 roku otrzymał jubileuszową odznakę z okazji 10-lecia „Wiertmetu”.

Znaczącym sukcesem w jego dorobku była także zaszczytna funkcja Koordynatora ds. sportu Gminy Biecz, którą pełnił nieprzerwanie od 2009 roku. Do jego obowiązków należało m.in. opracowywanie Gminnego Kalendarza Imprez Sportowych, zakup dyplomów, pucharów, medali i innych nagród, zabezpieczanie zawodów opieką medyczną i sporządzanie protokołów z przebiegu imprez. W Bieczu regularnie organizowano Ogólnopolskie Turnieje Piłki Ręcznej o Puchar Koordynatora Sportu.

Wśród zainteresowań Jana Grygowicza prym wiódł brydż sportowy. Przy „zielonym stoliku” grywał namiętnie. Na przestrzeni wielu lat uczestniczył w turniejach różnego szczebla nierzadko je wygrywając. Nie sposób wymienić tu jego wszystkich brydżowych osiągnięć, zwycięstw, dyplomów i pucharów. Warto jednak podkreślić, że np. w 2005 roku zajął pierwsze miejsce, w 2012 drugie, a w 2006 trzecie w Międzynarodowych Mistrzostwach Małopolski Nauczycieli w brydżu sportowym w Krynicy. W większości przypadków grywał z Wiesławem Stójem, ale także z Piotrem Cenkierem. Zajmował również pierwsze lub czołowe lokaty w indywidualnym rankingu.

Lubił zabierać rodzinę na wyprawy wędkarskie. Z przyjemnością spędzał wolny czas zbierając grzyby. Był oczywiście pasjonatem sportu i zapalonym kibicem, który nie przegapił żadnych lokalnych meczów na stadionie i ważnych rozgrywek w telewizji. Chętnie brał udział w zawodach nauczycieli nie tylko w brydżu, ale także w tenisie stołowym i siatkówce. Ponadto interesował się muzyką. W czasie studiów uczył się gry na gitarze. Zbierał płyty winylowe z lat 60-tych i 70-tych. Do jego ulubionych wykonawców i zespołów należeli: Jimmy Hendrix, Janis Joplin, Led Zepellin, Deep Purple i Budka Suflera. Doczekał się trzech wnuczek: Matyldy, Karoliny i Gabrysi. Był kochającym synem, mężem, ojcem i dziadkiem, zawsze oddanym rodzinnie, która mogła na niego liczyć w każdej sytuacji. Cechowała go bezinteresowność i życzliwość, służył innym wiedzą, wsparciem i pomocą. Był człowiekiem wesołym i uśmiechniętym, z dużym poczuciem humoru.

Jan Grygowicz mimo problemów zdrowotnych pozostawał aktywny, chociaż pandemia koronawirusa w ostatnich dwóch latach znacznie ograniczyła sportowe wydarzenia na terenie gminy i powiatu. Zmarł nagle w nocy z 8 na 9 września 2021 roku w Bieczu w wieku 65 lat w wyniku rozległego zawału serca. Co znamienne, zdążył… obejrzeć jeszcze wieczorny mecz Polska – Anglia w eliminacjach do piłkarskich Mistrzostw Świata w Katarze, a więc sport towarzyszył mu do końca życia. 11 września żegnały go tłumy mieszkańców naszego miasta, w tym wielu przyjaciół i znajomych, a pochowany został na tutejszym cmentarzu komunalnym. 23 kwietnia 2022 roku przy wsparciu lokalnych władz odbył się XIV Gminny Turniej Bezpieczeństwa w Ruchu Drogowym, który od tej edycji nosi imię Jana Grygowicza – pomysłodawcy, wieloletniego organizatora oraz sędziego głównego tego wydarzenia. Jest to jedno z wielu przedsięwzięć upamiętniających postać tego niezwykle zasłużonego na niwie sportowej bieczanina. Planowane jest również zrealizowanie filmu dokumentalnego dotyczącego jego osoby oraz memoriału imienia Jana Grygowicza w piłce ręcznej w Libuszy.

Grzegorz Augustowski

Informacje, dokumenty  i zdjęcia z archiwum rodzinnego
P. Teresy Grygowicz

Źródła: Biblioteka Auto klubu Dziennikarzy Polskich – Grzegorz Chmielewski, Janusz Szymanek: Alfabet Małopolskich Automobilistów – 2022

Stowarzyszenie „Klub Gorliczan”: „Gorlicki Informator Biograficzny” – Gorlice 2009

Internet