Ojciec Modest Jan Pasiecznik był zakonnikiem pełniącym posługę w klasztorze OO. Franciszkanów–Reformatów w Bieczu w latach 1970-1978, historykiem i niestrudzonym badaczem dziejów Zakonu Braci Mniejszych, autorem wielu prac i publikacji, w tym cennych monografii klasztorów w Bieczu, Krakowie i Zakliczynie.

Jan Pasiecznik urodził się 21 czerwca 1923 roku we wsi Wólka Pełkińska (obecnie woj. podkarpackie, powiat jarosławski). Był najmłodszym z trójki synów rolników Franciszka Pasiecznika i Marii z domu Sroka. Ukończył szkołę powszechną w rodzinnej miejscowości. Od dziecka był słabego zdrowia. Pod względem wyglądu fizycznego, jak i charakteru przypominał ojca. Wychowanie w duchu religijnym sprawiło, że szybko poczuł powołanie, podobnie zresztą jak jego najstarszy brat Marcin (późniejszy o. Marceli). Obaj chłopcy wstąpili do Prowincji Matki Bożej Anielskiej Zakonu Braci Mniejszych. W 1936 roku Jan rozpoczął naukę w Niższym Seminarium – Kolegium Serafickim pw. św. Antoniego we Lwowie. Zdołał ukończyć trzy pierwsze klasy gimnazjum, ale wybuch II wojny światowej mocno skomplikował jego plany. Mimo niezwykle trudnej sytuacji niektórzy uczniowie z wielką determinacją dążyli do spełnienia swoich marzeń kontynuując życie zakonne. Równie ambitny okazał się Jan Pasiecznik, który 28 czerwca 1940 roku wstąpił do Zakonu Braci Mniejszych w Prowincji Matki Bożej Anielskiej i rozpoczął nowicjat w Pilicy koło Zawiercia. 1 lipca 1941 roku złożył śluby czasowe, a następnie konspiracyjnie ukończył szkołę średnią i rozpoczął kolejny etap w swoim życiu, czyli studia filozoficzno-teologiczne w seminarium prowincji Matki Bożej Anielskiej w Wieliczce.

Po II wojnie światowej kontynuował je na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Wówczas po raz pierwszy na poważnie dały o sobie znać zamiłowania historyczne, które Jan Pasiecznik wyniósł z rodzinnego domu. Uczęszczał m.in. na zajęcia z historii Kościoła w Polsce, prowadzone przez ks. prof. Tadeusza Glemmę. Studia ukończył w roku akademickim 1948/1949. Napisał rozprawę magisterską na temat pierwszego kościoła i klasztoru Franciszkanów-Reformatów w Krakowie na Garbarach (1625-1655). Najważniejszą datą w jego życiu stał się 4 lipca 1948 roku, kiedy to 26-latek przyjął święcenie kapłańskie przybierając imię zakonne Modest.

Miejscem jego pierwszej posługi już w końcowym okresie studiów seminaryjnych, jak i w początkowych latach kapłaństwa był główny klasztor prowincji przy ul. Reformackiej 4 w Krakowie. Do 1954 roku wykonywał obowiązki duszpasterskie w kościele św. Kazimierza, a także był wikariuszem klasztoru i zastępcą głównego wychowawcy kleryków i sekretarzem osobistym o. prowincjała Maurycego Przybyłowskiego. W latach 1954-1960 pełnił urząd gwardiana klasztoru w Jarosławiu. Następnie powrócił do Krakowa, gdzie ponownie wspierał w pracy kancelaryjnej o. prowincjała Maurycego. Do 1963 roku sprawował obowiązki wikariusza domu zakonnego, głównego wychowawcy kleryków i definitora – członka zarządu prowincji.

Kolejnym przystankiem na jego duszpasterskiej drodze została Wieliczka, gdzie był przełożonym klasztoru (w latach 1963-1969) i definitorem (1966-1968). Z kolei od lipca do grudnia 1969 roku piastował funkcję proboszcza parafii św. Franciszka z Asyżu w Krakowie – Bronowicach Wielkich. O. Modest coraz częściej borykał się z problemami zdrowotnymi, więc złożył rezygnację i w 1970 roku przeniósł się do klasztoru w Bieczu, gdzie gwardianem był wówczas o. Tymoteusz Warzybok. W naszym mieście spędził kolejnych osiem lat, za czasów  jeszcze dwóch innych gwardianów: o. Alberta Matuszyka i o. Teofila Deji. Był to niezwykle owocny okres w jego duszpasterskim życiu. To właśnie wtedy miał nieco mniej obowiązków administracyjnych i mógł na znacznie szerszą skalę skupić się na pracy badawczej i dokumentacyjnej nad dziejami franciszkanów pochodzenia reformackiego.

O.Pasiecznik zabrał się za stworzenie monografii bieckiego klasztoru, która objęła aż 358 lat. Priorytetową sprawą stało się uporządkowanie starego księgozbioru, zalanego w wyniku awarii wodociągu. Po dezynsekcji przeprowadzonej w pracowni Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie znalazł dla niego pomieszczenie w końcowej części górnego korytarza przy kościele. Ustawił księgi na regałach wg sygnatur katalogu spisanego w 1878 roku przez o. Franciszka Zajączka. Sporo pomocnych informacji o dziejach biblioteki uzyskał z not proweniencyjnych druków. Korzystał głównie z kroniki klasztornej i zachowanych oryginalnych dokumentów. Odbywał bogate kwerendy w Archiwum Prowincji Franciszkanów-Reformatów w Krakowie. Wykonał mrówczą pracę przy księgach metrykalnych w parafii Bożego Ciała w Bieczu i w okolicznych miejscowościach. Mógł liczyć również na wsparcie ze strony Muzeum Regionalnego w Bieczu i jego dyrektora Tadeusza Ślawskiego. Ponadto niezwykle przydatne przy pisaniu rozdziału o najnowszych czasach stały się wspomnienia, opowieści i relacje zakonników i ludzi świeckich pracujących w klasztorze: braci zakonnych Zefiryna Pyzika (od 1889 roku do śmierci), Łucjana Skalskiego (lata 1922-1966), Kazimierza Borkowskiego (pobyt w Zakliczynie i Bieczu, czyli lata 1933-1969) i Wiktora Sarneckiego. Ostatecznie książka pt. „Kościół i klasztor Franciszkanów-Reformatów w Bieczu (1624-1982)” wydana została przez Wydawnictwo Prowincji Franciszkanów-Reformatów w Drukarni Związkowej w Krakowie w 1984 roku. Monografia liczy ponad 300 stron. Zawiera słowo wstępu, wprowadzenie dotyczące obrazu życia religijnego w naszym mieście w pierwszym ćwierćwieczu XVII wieku oraz sześć bogatych rozdziałów. Obejmują one historię kościoła i klasztoru bieckiego, jego wystrój i zabudowania, życie klasztorne i najważniejsze wydarzenia na przestrzeni wieków oraz pracę duszpasterską. Czytelnicy mogą zapoznać się również z przypisami, aneksami, objaśnieniem skrótów, indeksem nazwisk i spisem ilustracji.

Oprócz monografii bieckiego klasztoru o. Pasiecznik opublikował kilka artykułów związanych z naszym miastem: „Pobyt biskupa Włodzimierza Jasińskiego i Kapituły Łódzkiej w Bieczu 1941-1944” („Wiadomości Diecezjalne Łódzkie”, 1974, nr 12), „Królowa Jadwiga w historii i legendzie Biecza i okolicy („Kalendarz Franciszkański na rok 1977), „Brat Leonard Pawłowski OFM” („Miesięcznik Franciszkański, 1977/1978, nr 2). Zajął się także osobą Sługi Bożego, Brata Alojzego Kosiby, rozmawiając z towarzyszem jego wędrówek kwestarskich, br. Jackiem M.Krauze („Tamże”, 1986/1987 – nr 3). O. Pasiecznik znalazł czas na przygotowanie i wydanie dwóch innych monografii: „Działalność klasztoru Franciszkanów-Reformatów w Krakowie 1625-1978” i „Kościół i klasztor Franciszkanów w Zakliczynie nad Dunajcem”. Nie zapomniał o miejscu swojego urodzenia, napisał również książkę pt. „Wólka Pełkińska. Zarys historyczny miejscowości i parafii”.

Zainteresował się dziejami Prowincji zakonnej oraz klasztorów w Jarosławiu i Sądowej Wiszni w czasie II wojny światowej. Spod jego pióra wyszło kilka biografii najwybitniejszych zakonników i tercjarzy franciszkańskich. Dorobek twórczy zakonnika zawiera 189 pozycji drukowanych. Dzięki licznym wywiadom udało mu się zgromadzić obszerną dokumentację dotyczącą najnowszej historii Prowincji. Nie zdołał jednak ukończyć kilku prac, m.in. dziejów kościoła Najświętszej Rodziny i klasztoru we Lwowie (1896-1946), które pozostały w maszynopisie.

O.Modest Jan Pasiecznik wg relacji brata, o. Marcelego, był na pozór człowiekiem zamkniętym w sobie, twardym i wymagającym, ale cechowało go zdroworozsądkowe podejście i poważne traktowanie życia zakonnego i swoich obowiązków. Był stanowczy i wytrwały w dążeniu do celu, a przede wszystkim zamiłowany w tradycji i historii swojej Prowincji. W połowie 1978 roku o. Modest Jan Pasiecznik przeniósł się z Biecza do Jarosławia, gdzie przebywał do połowy 1984 roku. Następne lata spędził w Zakliczynie nad Dunajcem. Pracował jako kapelan Domu Opieki Społecznej w Roztoce, a do 1988 roku sporadycznie również w Stróżach. Był zwyczajnym spowiednikiem sióstr bernardynek w Kończyskach. Pomagał także magistrowi nowicjatu w prowadzeniu niektórych wykładów. W ostatnich miesiącach życia zakonnik zmagał się z nowotworem prostaty. Na początku kwietnia 1991 roku przeszedł operację w Klinice Akademii Medycznej w Krakowie. Niestety, wkrótce po przeprowadzeniu zabiegu, 25 kwietnia 1991 roku o. Modest Jan Pasiecznik zmarł. Miał 67 lat. Pochowany został w grobowcu zakonnym na cmentarzu parafialnym w Zakliczynie.

Grzegorz Augustowski

Źródła: „Dzieje Kościoła i Klasztoru OO. Franciszkanów w Bieczu 1982-2005” – praca zbiorowa pod redakcją o. Samuela Bommersbacha i Marty Bartuś – Biecz 2005

Jan Pasiecznik OFM „Kościół i Klasztor Franciszkanów – Reformatów
w Bieczu (1624-1982)” – Wydawnictwo Prowincji Franciszkanów-Reformatów, Kraków 1984

„Terra Biecensis” – nr 4/34 – Zima 2004/2005

Internet

Skip to content